8 Mart’ta Türk-İş sendikalarının çoğunda değişen bir şey yoktu. Türk-Metal’de ön sırada bacağını iki yana açmış erkek yöneticiler geleneği, bu yıl başka sendikalara da sirayet etti. DİSK’te ise kadınların baskısı sonuç vermiş görünüyor…
MESS Grup TİS görüşmeleri öncesi sendikalar taslaklarını açıkladı; ancak kadın işçilerin özgün sorun ve taleplerinin taslaklara yeterince yansıtılmadığı görülüyor. Cinsiyet temelli ücret eşitsizliği, cinsel taciz, kadın işçi sağlığı, regl izni, emzirme odası gibi önemli gündemlerin esamisi okunmuyor.
Maya Mekanik’te sendikalaştıkları için işten atılan, fabrika önünde 20 gün direnen kadın işçiler, yaşadıkları ayrımcılığı ve hak gasplarını anlatıyor: “Sabit bir işimiz yoktu. Kadınlara, özellikle bekâr kadınlara daha çok baskı vardı; neredeyse her gün fazla mesai yapıyorduk. Tuvalette günde 10 dakikadan fazla kalırsak maaşımız kesiliyordu…”
MKS Transformatör’de grev sürüyor. Kadın işçiler, emeklerinin değersizleştirildiğini, mobbing ve ayrımcılığa maruz kaldıklarını anlatıyor. Patrona yakın işçilerin kayırıldığını söyleyen Nuray, “Ben de işçiyim, benim hakkım neden o kadar değil?” diye soruyor. Fatma ise mutfakta çalıştığı için emeğinin küçümsendiğini belirtiyor.
Smart Solar fabrikasında sendikalaşmaya öncülük eden kadın işçinin işten atılması üzerine yaklaşık 300 işçinin kendilerini fabrikaya kapatarak başlattığı eylem, kazanımla sonuçlandı. İşe geri alınan kadın işçi, “İçeride arkadaşlarımız, dışarda biz… Gurur duydum. İnananlar başardı” diyor.
Birleşik Metal-İş’in araştırmasına göre, metal işçisi kadınlar erkeklere göre daha çok kas-iskelet sistemi sorunu yaşıyor. Bu durum, toplumsal cinsiyet rollerinden bağımsız değil. Meslek hastalıklarına ilişkin toplumsal cinsiyet perspektifiyle yapılmış araştırmaların artması gerekiyor.
1 Mayıs öncesinde konfederasyonlardan, bağlı sendikalardan, meslek örgütlerinden kadınlara sorunları ve kadın taleplerini sorduk. Pandemi de artan iş yükü ve kadına yönelik şiddet temel sorun. Tüm kadınların ortak talebi ise İstanbul Sözleşmesinin feshinin iptali, ILO190’nın imzalanması, 6284 sayılı yasanın etkin uygulanması… Bunların yanı sıra ücret eşitliği de istiyorlar.
Ev işlerini kadınlar yaparken, erkekler bu işleri paylaşmaya yanaşmıyorlar. Daha az uyuyan ve kendine daha az vakit ayıran evli çocuklu kadın işçi, kas iskelet sistemi hastalıklarına daha fazla yakalanıyor ve kendini sağlıksız hissediyor.
