Gülay Toksöz kadın emeği ve sendikalar üzerine yıllardır çalışarak ufkumuzu aydınlatan bir hocamız… Son kitabında tarihsel seyri içinde göçmen kadın emeğine büyüteci tutuyor. Maddeci feminizme susayanlar için yaz sıcaklarında buzlu su niyetine…
Salihlili ve Urlalı kadınlar, tarımsal üretimi iyileştirmek ve tarla ürünlerinin daha verimli depolanmasını, dağıtımını ve satışını sağlamak amacıyla kooperatif kurdu. Söz konusu ürünleri yetiştiren de, alan da, pazarlayan da kadın. Onlarca ton salamura yaprak, yeşil zeytin, bal ve reçel üreten kadınları bir araya getiren iki ayrı kooperatif, ürünleri binlerce insana ulaştırarak satılmasını da sağlıyor. Kazanan öncelikle ekini değerlenen tarım işçisi kadınlar oluyor.
“Kadınların emek örgütlenmelerinin sınırlılığı, var olan emek örgütlerindeki eril iktidar yapıları gelecekte de kadın emeğinin tüm boyutlarını ve tezahürlerini yansıtmanın önüne geçecektir. Lütfen günlük- anı defteri tutun, çalışma hayatına dair ne yaşıyorsanız bunların kaydı olsun ve tuttuğunuz kayıtları da saklayın, varsa kızlarınıza ve kadın yakınlarınıza verin.”
İstanbul Belediyesi Kültür A.Ş, 8 Mart’ta kadınlara yönelik iki ciltlik derleme kitap yayımladı: Osmanlı İstanbul’unda ve Cumhuriyet İstanbul’unda Kadın. Osmanlı İstanbul’unda Kadın kitabında, kapsamlı ve derli toplu bir kadın emeği bölümü var. Bu bölümün yazarı Tuba Demirci ile konuştuk. Söyleşimizi iki bölüm halinde yayınlıyoruz.
Elif Bozkurt, 2000 yılından beri gezgin bir fotoğrafçı. Bisikletine binip sırt çantasını alıp gezdiği, gördüğü yerlerdeki kadınların hikayelerini dinliyor, fotoğraflarını çekiyor. Bir anlamda görsel arşiv oluşturuyor. Fotoğrafları bizi çok etkiledi. Deneyimlerini, biriktirdiklerini öğrenmek için kendisiyle bir söyleşi gerçekleştirdik.
OTİS, otel ve turizm iş kolunda yeni kurulmuş bir sendika. Onları pandemi döneminde sık sık yaptıkları eylemlerden tanıyoruz. Klasik sendikal yapılardan farklı bir örgütlenme modelleri olduğunu söyleyen OTİS’ten kadın arkadaşlarımızla otel, bar, kafe, restoran çalışanı kadınların sorunlarını, sendikayı ve mücadele yöntemlerini konuştuk.
Bu yıl 16.’sı düzenlenen Uluslararası İşçi Filmleri Festivali (İFF), dünyadan ve Türkiye’den emekçilerin, işsizlerin, kadınların, LGBTİQ+’ların, gençlerin mücadelesini anlatıyor ve yaşanılan haksızlık ve adaletsizlikler “Hangi Kadraja Sığar” diye soruyor.
Taylan Acar ve Şemsa Özar’ın hazırladığı Beden, Emek, Aile- Türkiye’de Kadınlık Halleri- isimli kitap geçtiğimiz günlerde Metis Yayınları’ndan yayımlandı. Kitap “9 Mart 2018’de Boğaziçi Üniversitesi’nde düzenlenen “Birinci Ferhunde Özbay Anma: Türkiye’de Aile, Evlilik ve Kadın İstihdamı” başlıklı Konferans’ta sunulan makalelerden oluşuyor. Arkadaşımız Zuhal Esra Bilir kitap vesilesi ile Şemsa ve Taylan Hocalarla konuştu.
Birleşik Metal-İş Sendikası kadın çalışmalarında kullandığı doğru yöntemler, feminist hareketle bağlantısı ile öne çıkan bir sendika. Bu yıl 8 Mart’ı özüne uygun bir biçimde kutlayan sendika olması ise tesadüfi değil. 8 Mart etkinlikleri ve ardındaki emeği arkadaşımız Nuran anlatıyor.
Ülkemizde corona vakasının ilk tespitinin (resmi açıklamalara göre) birinci yılını doldurduk. Bu bir yıl içinde sağlık alanında ciddi sıkıntılar yaşanırken işçi aleyhine yasal düzenlemeler de hız kazandı. Ücretsiz izin dayatması, telafi çalışması, kısa çalışma uygulaması ve giderek artan tazminatsız işten çıkarmalar bunların başında geliyor.
Kadınİşçi’nin 8 Mart programı çerçevesinde düzenlediği Mobil Film- Festivali- Çalışma Yaşamı- isimli zoom etkinliği, 14 Mart Pazar günü saat 15.00- 17.00 saatleri arasında yapıldı. Filmler üzerinden kadın -erkek arasındaki ücret farklılığından, cinsel tacize ve cam tavana kadar her şeyi konuştuk.
Merhaba, 8 Mart yaklaşırken oldukça heyecanlıyız. Kadın İşçi olarak “Ücretli Emek Piyasasındaki Kadın Emeği, Grevler, Direnişler” başlığı ile ilk etkinliğimizi gerçekleştireceğiz. Ücretli emek piyasasında yer alan kadınların fabrikalardaki grevleri, direnişleri 19 ve 20. yüzyıl boyunca…
Turizm sektöründe kadın emeği yaygın bir biçimde kullanılıyor. Bu sektörde düşük ücret, uzun çalışma saatleri ve sağlığı tehdit eden koşullarda cinsel tacize karşı korumasız bir biçimde çalıştırılan kadınların çoğu sendikasız. İlkay Üremiş Kiril araştırdı.
Nergis Dokman bir market işçisi… Pandemi döneminde evde kalamayan, çalışmak zorunda olan milyonlardan sadece biri. Nergis’le pandeminin çalışma koşullarını nasıl etkilediğini, bu süreçte yaşanan hak ihlallerini, kadın işçi olmanın zorluklarını ve örgütlenme olanaklarını konuştuk.
Kadın emeği ve istihdamı alanında feminist araştırmanın belirleyici yanı, toplumsal sorunların kadınların sesinden, ifade şekillerinden aktardığı deneyimlerle, nesnelliğe karşı öznelliğin önemini vurgulayarak ele alması, deneyimlere dayanan bu kadın gerçekliğinin kabul görmüş varsayımlarla çelişkisini ortaya koymasıdır. Bu gerçeklik araştıranın da deneyimlerini içerir.
4.Vardiya İşçi Dayanışması sözcüsü Kezban Konukçu ile “Neoliberalizm ve Kadın Emeği“ni tartışacağı atölye çalışması 20 Şubat Cumartesi günü zoom üzerinden gerçekleşecek. Katılım için @kirkyamakadin twitter hesabına DM’den yazabilirsiniz.
Fabrika tarifi ile başlayan Suat Derviş’in “Bu Roman Olan Şeylerin Romanıdır” isimli kitabında, zor şartlarda çalıştırılan bir grup işçinin hayatı ele alınır. Ana karakterler ise kadın işçiler, işsiz kadınlardır. Onların hem işte hem evdeki sorunları anlatılır.
Kadınların geçimlik üretim faaliyetleri “aile ekonomisine yardımcı” işler kapsamında görülür. Kadınların ihtiyaçları dışındaki ürünleri bizzat sattığı Amasra Galla Pazarı’nda kadın emeği değersiz görülse de onlar çalıştıkları için kendilerini güçlü hissediyorlar.
Hizmet sektöründe kadın meslekleri ağırlıktadır. Bu sektör, işe yönelik tercih imkanlarının olmaması, düşük ücretler, güvencesizlik, işçi sağlığı ve iş güvenliği koşullarının, temsil imkanlarının yokluğu ve cinsel tacize karşı korumanın olmaması ile yaygın bir eğretileşme eğilimi gösterir.
Zor bir yılı geride bıraktık. Pandemi çelişkileri keskinleştirirken, kadın cinayetleri, kadın işsizliği boyut değiştirdi. Her türlü baskı ve sömürüye rağmen, kadınlar sokaklardan çekilmedi. Sinbo’da da kazandık, Arjantin’de de… Yeni yılda yolumuz açık…