Enflasyon karşısında eriyen maaşlarıyla milyonlarca emekli, insanca yaşam koşullarından uzaklaşıyor. Temmuz 2023’te 7 bin 500 lira kandırmacası ile emekli maaşlarına zam yapmayan iktidar, yükselen tepkiler karşısında 5 bin liralık ikramiye ödemesi açıkladı. Cumhuriyet’in 100. yılı vesilesiyle ödemelerine başlanan ikramiyeyi alabilmek için ise koşul ‘çalışmıyor olmak’.
Emekli maaşıyla geçinemediği için çalışmak zorunda kalan ve ikramiye almaya hak kazanamayan Bursa İnegöl’de bir mobilya fabrikasında çalışan 54 yaşındaki Gülhan Zengin, 27 yıl çalışarak emekli olmuş. Aldığı 7 bin 500 liralık emekli maaşıyla geçinemediği için emekli olduğu fabrikada çalışmaya devam eden Gülhan yaşam koşullarını şöyle anlatıyor:
“Çalışmadan emekli maaşıyla geçinmem imkânsız. Bu yaz oğlumu evlendirdim, bankadan 150 bin liralık yüksek faizle kredi çekmek zorunda kaldım ve hala onun borcu duruyor. Bundan 2 yıl önce eşimi kaybettim. Eşimin hastalık sürecinde de oldukça masrafımız oldu. Benim bütün bunları karşılayabilmem için emekli maaşımın en az 30 bin lira olması lazım ki o zaman ancak rahat rahat geçinebileyim. Rahat dediğim de faturalarımı zamanında ödemek ve yaşayabilecek kadar beslenip, evime ihtiyaçlarımı alabilmek.”
“54 yaşındayım, dinlenmeden çalışınca çok yoruluyorum”
Verilen 5 bin liranın hiçbir şeyi karşılamaya yetmeyeceğini ve çalışanlara verilmiyor olmasının da hiçbir temele dayandırılamayacağını belirten Gülhan, kendisinin hem emekli maaşı hem de çalışarak aldığı asgari ücretle ayakta kalmaya çalıştığını söylüyor.
“Oğlumun düğünü olduğu için aralıksız cumartesi – pazar da çalışarak mesai yaptım. Ama bir yandan da sağlık sorunlarım var. 54 yaşındayım, dinlenmeden çalışınca çok yoruluyorum ve üzerine şeker hastasıyım” diyerek borçlarını kapatmak için hastalığına rağmen sürdürdüğü çalışma şeklini anlatıyor.
Gülhan, emeklilerin sorununun çözümü için ise iktidar değişikliğini gösteriyor: “Gerçekten halkı düşünen bir iktidar gelirse çözülür. Bu iktidarın da emekliyi ölüme mahkûm etmeyen bir yönetim olması gerekiyor.”
“Bir pazara çıkmak 500 lira, bir eczaneye gidiyorsunuz ilaçlara katkı payı ödüyorsunuz yüzlerce lira. Benim torunlarım var, çocuklarım var, benden harçlık bekleyen de var, ama ne yazıktır ki biz emekliler için bunlar birer hayal oldu.”
Emekliler için torunlara harçlık vermek de hayal
Zonguldak’ta eşini yıllar önce kaybetmiş tek başına yaşayan 73 yaşındaki Sevinç Konmuş da emeklilerin çok zor şartlarda geçindiğini söylüyor. “Ayda bir kere yarım kilo kıymayı zor alabiliyorum. Kira vermediğim halde emekli maaşımla geçinmem çok zor” diyen Sevinç, Erdoğan’ın verdiği maaş zamlarıyla bir şey alabilmenin, sağlıklı yaşayabilmenin mümkün olmadığını belirtiyor. Aldığı emekli maaşı ile geçim sıkıntısı çekmemenin imkânsız olduğunu, bu maaşların yıllarca çalışmış, emekli olmuş insanların ne sağlık harcamasına ne de sağlıklı beslenebilmesine izin vermediğini söylüyor ve ekliyor:
“Bir pazara çıkmak 500 lira, bir eczaneye gidiyorsunuz ilaçlara katkı payı ödüyorsunuz yüzlerce lira. Benim torunlarım var, çocuklarım var, benden harçlık bekleyen de var, ama ne yazıktır ki biz emekliler için bunlar birer hayal oldu.”
İkramiye dedikleri ‘kuş kadar kalmış bir para’
Sevinç, iktidarın büyük bir coşkuyla duyurduğu ama emeklinin hesabına yatınca ‘kuş kadar kalmış’ diyerek tabir ettiği 5 bin liralık ikramiyenin hesabına yattığı gibi kaybolduğunu şöyle aktarıyor:
“Eve yaptığım pazar alışverişi ve biraz torunlara dağıttığım harçlıkla verilen ikramiye birkaç saatte bitti gitti. İkramiye diye verdikleri bir emeklinin birkaç torununa dağıtacağı, biraz da evinin ihtiyacını alacağı para. Başka da bir şey değil.”
Fotoğraf: T24
