geçtiğimiz aylarda disk basın-iş’te, özellikle sendikal çevrelerin ilgisini çekebilecek bazı gelişmeler yaşandı. üzerinden epeyce zaman geçti, bunun sakin düşünme imkânı sağladığına inanıyorum ve aslında emekten yana herkesin ilgilenmesi gereken bu gelişmeleri, biraz da öznel bir yerden aktarmak istiyorum
Yoksulluktan hukuk fakültesinden ayrıldı. Kuyumcuda kasiyerlik yapmaya başladı. Önce bir anarşistti sonra devrimci Marksizm’de karar kıldı. İsviçre Sosyalist Partisi Kadın Komisyonunun kurulmasını sağladı. Gazetecilik yaptı. Kadın işçilerle birlikte açlığa karşı ilk feminist direnişi örgütledi.
DEM Parti Siirt Belediyesi Eşbaşkan adayı Safiye Alağaş, çocukluğunda işçilik yapmış bir kadın gazeteci. Kadın kentleri yaratmayı hedeflediklerini söylüyor. Alağaş, “Yeniden varlığımızı hissedebilmek için kadın temsiliyetinin sağlanabilmesi için sandığa gitmeliyiz. Kadınları kim iyi temsil edecekse onu tercih etsinler” diyor.
Gazeteci, yazar ve şair Neriman Hikmet erken cumhuriyeti dönemi kadın hareketinin önemli kalemlerinden biriydi. Hikmet hem kurgu eserlerinde hem de gazetecilik faaliyetlerinde sosyal konulara eğildi. Fabrikalardaki kadın işçilerle de, hizmetçilerle de söyleşiler yaparak gizli deneyimleri görünür kıldı.
Çalışmaya Lowell’da tekstil işçisi olarak başladı. 19 yüzyılın ikinci yarısında buralarda kadınlar saatler boyu düşük ücretle, sağlıksız koşullarda çalışıyordu. Mücadele için dernek kurdular, gazete çıkardılar. “On Saat Hareketi” diye bir hareket başlatıp çalışma saatlerini yasal olarak indirdiler. O da ömrünün sonuna kadar mücadele edenlerdendi.
Şevin Ceylan esasında gazeteci. Belediyede gazetecilik yaparken kayyum atamasıyla birlikte işten çıkarılıyor. O da üniversite yıllarında başladığı haber fotoğrafçılığından yenidoğan fotoğrafçılığına geçiyor. “Gerçek anları çeken bir fotoğrafçı için doğum fotoğrafçılığı müthiş bir his” diyor.
Çalışan Kadınlar Sendikası’nın bünyesinde hazır giyim işçilerinin örgütlenmesi için çalıştı. Haymarket Direnişi’nde alandan sağ kurtuldu. Daha sonra İngiliz anarşisti eşi William Holmes’le birlikte New Mexico’ya taşınarak ölene kadar özgür aşk, evlilik, cinsiyet eşitsizliği, ekonomik adaletsizlik gibi konularda makaleler yazdı.
Yoksul bir ailenin kızı olarak dünyaya geldi. 10 Yaşında değirmen adı verilen tekstil fabrikasında boş bobinleri dolduran bir çocuk işçiydi. Daha sonra kendini eğitti, nispeten iyi koşullarda çizim kızı olarak çalışmaya başladı. Grevlere katıldı, gazetecilik yaptı, evlendi, çocukları oldu… Amerikan Suffragette hareketinin en önünde yer aldı.
Bir işçi lideri, eğitim emekçisi ve aktivistiydi. New York 1 No’lu Yerel Kadın Tipografi Sendikası’nı kurdu ve tamamı erkeklerden oluşan Uluslararası Tipografi Sendikası’nda görev yapan ilk kadın oldu. Kadınların oy hakkı, işçi hakları ve Afro-Amerikan eşitliği gibi konuları yayımladığı New Haven Union gazetesini kurdu.
Porto Rikolu sendika lideri, feminist, anarşist ve gazeteci. Tütün işçileri ile çalıştı, kadınların evlilik bağı olmaksızın kimi seveceklerini özgürce seçebileceklerini savundu. Kendi de öyle yaptı. Ülke tarihindeki en önemli grevleri örgütledi.
Defalarca tutuklandı, sınır dışı edildi ama hiçbir güç onu mücadeleden vazgeçiremedi. Arjantin’in ilk kadın işçi grevini örgütledi, dünyanın ilk anarko-feminist gazetesinde yine onun imzası vardı. İşte feminist, anarşist işçi bir kadın eylemcinin, Virginia Bolten’in hikâyesi…
Louise Otto Peters, 19. Yüzyılın ilk yarısında, kadın hakları için mücadele eden kadınlardandı. Alman Kadınlar Derneğini kurucularındandı. Kadın işçilerin hakları için yazılar, şiirler yazdı, gazete ve dergiler çıkardı. Almanya’da hareketin fitilini ateşleyenlerdendi.
5 Mart 1871 yılında doğan Rosa’nın bu yıl 150. doğum günü kutluyoruz. O iyi bir devrimci, nadir bulunan bir kuramcı, iyi bir eğitmen ve gazeteciydi. Yaşamı mücadele ile geçti ve mücadele ederken öldürüldü.
Neriman Hikmet, Cumhuriyet döneminin ilk kadın şair, edebiyatçı ve gazetecilerindendi. Ölünceye kadar yakın dostu olan Suat Derviş ile birlikte sosyalist mücadelenin içinde yer aldı. Sendikacılık da yapan Hikmet, Devrimci Kadınlar Birliği’nin kurucu üyelerindendi.
