Kadınİşçi’nin düzenlediği Zehra Kosova Sempozyumu, 29 Nisan Cumartesi günü, 09.00-20.00 saatleri arasında İstanbul Beyoğlu’ndaki Cezayir Toplantı Salonu’nda gerçekleşecek.
Ücretli kadın emeği feminist hareketin, politikanın üzerinde fazla durduğu konular arasında pek de yer almadı, alamadı. Akademide de uzun süre ihmal edildi; ama son dönemlerde sendikalarda kadın çalışmaları ve kadın direnişleri bağlamında, kadın emeği üzerine yapılan çalışmalarda bir artış gözlemleniyor.
Kadın ve toplumsal cinsiyet çalışmalarının üniversitelerde kurumsallaşmasıyla birlikte artan ilgiye rağmen, ikinci feminist dalganın ilk yıllarında hareketten kadınların akademik çalışma yapma isteğiyle tesis edilen akademi-feminist hareket ilişkisi zaman içinde giderek azaldı.
Fakat son günlerde olumlu bir gelişme yaşanıyor; hareket içinde yer alan kadınların bir bölümü de bağımsız feminist araştırmacılar olarak akademi dışında bilgi üretmeye ve araştırmalar yapmaya başladılar.
Emeğin sosyo-ekonomik çıkarlarını savunduğunu iddia eden sendikalar bünyesinde de artık kadın çalışmaları yapılıyor. Ama burada yapılan çalışmaların bilgisi genel olarak o sendika ve konfederasyon içinde kalıyor, kolektifleşerek feminist bilgi havuzuna ve yaşam pratiklerine yansımıyor.
Sendikalı veya sendikasız ücretli emek mücadelesi içinde yer alan, grev ve direniş örgütleyen kadın işçilerin deneyimleri ise tüm kadınlara ilham veriyor. Son dönemlerde kadın işçi talepleri arasında, cinsel tacizin ve mobbingin son bulması, kadın ücretlerinin erkek ücretleriyle eşitlenmesi daha sık telaffuz edilmeye başlandı. Birbirimize anlatacaklarımız, birbirimizden öğreneceklerimiz biriktikçe birikti. Bu deneyim ve bilgilerin birleştirilmesi artık zorunlu bir ihtiyaç.
Ortak emek hikâyelerimiz
“Her yerde her türlü emek hallerimiz için” sloganı ile iki yılı aşkın bir süredir yayın hayatını sürdüren Kadınİşçi dergisi olarak, bu deneyim, bilgi ve mücadelelerin bir nebze olsa da görünür kılınması, ortaklaştırılması için bir sempozyum yapmanın uygun olabileceğini düşündük. Bu vesileyle “büyük erkekler” gibi doğum ve ölüm günlerinde mezarı başında anamadığımız, emek alanındaki mücadeleleriyle önümüzü açan, tanınan ama çoğu da tanınmayan kadınları da analım istedik; her yıl başka bir kadının ismiyle yapacağız kadın emeği sempozyumlarını…
Bu yılki sempozyumu Zehra Kosova adına düzenledik. Zehra Kosova’nın yaşamını hem kendi kaleme aldığı anılardan hem onunla yapılan sözlü tarih çalışmalarından hem de hakkında yazılan makalelerden kısmen daha fazla biliyoruz.
Sendika başkanlığına getirilen ilk kadın, ilk sendika temsilcileri, genel kuruluna katılan ilk kadın delegeler, işçi sınıfı içinde çalışma yaparken faşist kurşunlara hedef olan kadınlar, anneliğin korunması için çıkarılan kanunları hazırlamasına rağmen erkeklerin gölgesinin kapattığı kadınlar… Emek tarihinde tarihi araştırmanın büyüteci buralara çevrilmediği için karanlıkta kalan pek çok kadın ve kadın deneyimi var. Onların hikâyeleri açığa çıkmayı bekliyor…
İlk sempozyumumuz, kadın emeği alanında üniversitelerde ve bağımsız feminist gruplarda bilgi üreten ve sendikalaşma için mücadele veren kadınların deneyimlerinden örnekler sunuyor. Tarihten sanata, gündelik emek pratiklerinden direnişlerdeki beden politikalarına, kadın emeğinin her veçhesini kapsayan sempozyum dolu dolu… Biraz yorulacağız ama birbirimizle karşılaşmadan, moda deyimle birbirimize değmeden emek alanında ortak bir politika oluşturmamız imkânsız görünüyor.
Sempozyum, feminist araştırmanın bir eylem araştırma biçimi olduğunu; kadın yaşamlarını dönüştürmeye, onları güçlendirmeye hizmet etmeyen bir araştırmanın vazifesini tam anlamda yerine getirmeyeceği gerçeğini de belki bize bir kez daha hatırlatacak.
Emek deneyimlerimizi, direniş hikâyelerimizi, mücadelelerimizi ortaklaştırmak için Kadınİşçi’nin düzenlediği Zehra Kosova Sempozyumu’nda buluşalım.
Sempozyumun programına bu linkten ulaşabilirsiniz: https://www.kadinisci.org/wp-content/uploads/2023/04/Zehra-Kosova-Sempozyumu-29-Nisan-duyuru-program.pdf
